- 06.03Schoon oppervlakte- en grondwaterMilieubescherming
- 06.01Hilversum is een veilige en leefbare gemeenteLeefbaarheid
- 06.02Gescheiden inzameling en verwerking huishoudelijk afvalMilieubescherming
- 06.03Schoon oppervlakte- en grondwaterMilieubescherming
- 06.04Natuurbehoud en -beheerNatuur
- 06.05Voldoende capaciteit lijkbezorgingBegraven en cremeren
Schoon oppervlakte- en grondwater
Begroting: toelichting op beleidsdoel
Rioleringsbeheer
De gemeente heeft een verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP, zie waterloket op de gemeentesite) waarin zij invulling geeft aan haar drie wettelijke zorgplichten voor respectievelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Het vGRP is de basis voor de investerings- en verbeteringsmaatregelen in de riolering, de rioolexploitatie, de rioolbelasting en de dienstverlening aan het publiek.
In juli 2015 heeft de gemeenteraad een geactualiseerd vGRP 2015 – 2020 vastgesteld.
Van de oudste riolen (zeventig jaar en ouder) was bekend dat ze tussen nu en tien jaar aan beurt
zouden komen. Het huidig vervangingstempo is daarop afgestemd.
Uit de meest recente video-inspectie blijkt echter dat de onderhoudsstaat van de jongere riolen uit de periode 1945 - 1960, nu snel achteruit gaat, ondanks de inspanningen van de afgelopen jaren in het planmatig reinigen en onderhouden van deze riolen. Ruim 60 km zal in de komende 10 jaar moeten worden aangepakt. Dit is alleen haalbaar met de toepassing van techniek van “relinen”, waarbij niet de gehele riolering wordt vervangen maar de rioolbuis van binnen wordt verstevigd.
In het vGRP 2015 -2020 is verder de water-op straat problematiek op kaart gezet. De komende planperiode wordt onderzocht hoe het hemelwaterbezwaar op enkele gemengde rioolstelsels in Hilversum-oost kan worden verminderd om water-op-straat bij intensieve neerslag te voorkomen.
Samenwerking in de waterketen
In het voorjaar van 2010 is landelijk het Bestuursakkoord Water vastgesteld, waarbij in de sector forse kostenbesparingen gerealiseerd moeten worden om de komende jaren landelijk stijgende kosten van water- en rioleringsbeheer te beperken. Die besparingen moeten onder meer gerealiseerd worden door een betere samenwerking tussen gemeenten (onderling) en waterschappen in de waterketen. Er wordt samengewerkt bij het opstellen van beleid, het aanbesteden van onderhoud en (grondwater)meetnetten. Hilversum participeert in het Bestuurlijk Overleg Water in het AGV-waterschapsgebied (BOWA) en fungeert als trekker voor de Gooigemeenten. Tot 2020 zullen diverse businesscases uitgewerkt worden om de geplande bezuinigingen te realiseren.
Grondwatermeetnet
De kennis die opgedaan uit het grondwatermeetnet van Hilversum is ingezet bij het Provinciale onderzoek naar de optimale, duurzame inzet van de grondwaterwinningen in het Gooi (IPL). Uit analyse van de metingen is vastgesteld wat het effect is van reductie van grondwaterwinningen op de stijging van grondwaterstanden in de gemeente Hilversum en Wijdemeren. Negatieve effecten zullen moeten worden weggenomen of kunnen reden zijn om grondwaterwinningen niet of minder te reduceren. Dit onderzoek wordt in 2016 afgerond.
Convenant Gebiedsgericht beheer het Gooi
De gemeente werkt al lange tijd aan regionale samenwerking in het beheer van de grondwaterkwaliteit . In 2015 is het grondwaterkwaliteitsmeetnet aangelegd, bestaande uit 15 diepe monitoringspunten, waarvan er 9 stuks in Hilversum zijn geplaatst. Met deze monitoringspunten kan de verspreiding van reeds bekende grondwaterverontreinigingen worden beheerd. Uit de eerste resultaten blijkt dat er naast de reeds bekende grondwaterverontreinigingen ook een nog onbekende locatie met grondwaterverontreiniging bestaat. Nadere onderzoek naar de herkomst wordt ingezet.
Verantwoording: toelichting op beleidsdoel
Naast het grootschalig relinen is het afkoppelen van hemelwater van het rioolstelsel om water-op-straat te beperken, een belangrijk beleidsdoel in het vGRP 2015-2020. Tot nu toe zijn de kosteneffectieve maatregelen die makkelijk in het vervangingswerk meegenomen konden worden reeds uitgevoerd (afkoppelen van hemelwaterriolering van het gemengde stelsel). Verdergaande maatregelen moeten goed worden afgewogen op doelmatigheid met behulp van systeemanalyse. In 2016 zal gestart worden met metingen ten behoeve van deze analyse. Met dit beleid geeft Hilversum invulling aan het rijksbeleid: Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Dit plan stelt als doel dat gemeenten in 2020 klimaatbestendig handelen en in 2050 klimaatbestendig zijn.
Prestaties & resultatien
Prestaties in 2015 | Resultaten in 2015 | |
---|---|---|
Actualiseren van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) voor de jaren 2015-2019. | Het gemeentelijk Rioleringsplan 2015-2020 is in juni 2015 vastgesteld. Een belangrijke wijziging in het beleid is de keuze voor “relinen” van riolering die aan vervanging toe is. Voorheen werd alle riolering geheel vervangen. Relinen houdt in dat de rioolpijp van binnen wordt verstevigd en weer decennia lang mee kan. Relinen is goedkoper en kan sneller plaatsvinden. Met relinen kunnen meer kilometers worden gemaakt. Dit is nodig omdat veel van de riolering die is aangelegd tussen 1945 en 1960 in slechte staat is. In het rioleringsplan is naast het rioolbeleid ook het grond- en hemelwaterbeleid opgenomen. | |
Uitvoering van de maatregelen uit het vGRP. Dit betreft de rioolexploitatie, de vervangings- en verbeteringsinvesteringen en de dienstverlening aan het publiek. | Relinen: Er wordt gestreefd naar het relinen van 60 kilometer riolering in 10 jaar (6 km per jaar). In 2015 zijn diverse wegen gerelined en meerdere wegen zijn voor relinen opgenomen in het investeringsprogramma van 2016. Infiltreren hemelwater: Bij de nieuwe woonwijk Anna’s Hoeve wordt al het hemelwater lokaal geïnfiltreerd, conform gemeentelijk beleid. Ook kleinschaliger projecten werken, met ondersteuning van de gemeente, aan een goede lokale hemelwaterinfiltratie. Voorkomen grondwateroverlast: De gemeente heeft de grondwatersituatie goed in beeld dankzij een grondwatermeetnet dat al tientallen jaren operationeel is. Hieruit zijn trends vastgesteld waar de Ruimtelijke Ordening op wordt aangepast om grondwateroverlast te voorkomen. Noodzaak waterberging Plan Huydecopersweg: In 2015 is het functioneren van het hemelwatersysteem Hilversum-oost geëvalueerd ten behoeve van de discussie rondom de noodzaak van een tweede hemelwaterberging: Plan Huydecopersweg. Partijen zijn het eens over de noodzaak van een tweede hemelwaterberging. Er wordt gewerkt aan een haalbare realisatie middels samenwerkingsovereenkomsten. | |
Uitwerken businesscases in het kader van het BOWA. Uitvoering convenant Gebiedsgericht beheer het Gooi. | Businesscases: In de regio Gooi en Vechtstreek verloopt de samenwerking in de watersector volgens verwachting. Het doel is om middels samenwerking de investeringen in het water- en rioolbeheer niet verder toe te laten nemen. In 2015 is het grondwatermeetnet in opdracht van meerdere gemeenten gezamenlijk aanbesteed (businesscase). Hilversum heeft hierin een adviserende rol. Verder is gewerkt aan een standaard in beleid (Gemeentelijk Rioleringsplan) dat door alle gemeenten overgenomen kan worden (businesscase). Daarnaast is het uitwisselen van kennis is een zeer belangrijke kostenbesparende factor. Gebiedsgericht beheer: Het gebiedsbeheerplan is door GS officieel vastgesteld. In 2015 is een grootschalig grondwaterkwaliteitsmeetnet aangelegd. Het betreft in totaal 18 zeer diepe monsterpunten die in samenwerking met de Gooi-gemeenten, Vitens, Waternet en de provincie tot stand zijn gekomen. Dit meetnet bewaakt de verspreiding van grondwaterverontreinigingen in het Gooi. In Hilversum zijn 9 diepe grondwatermonsterpunten geboord. De eerste bemonsteringsronde heeft plaats gevonden. Op de meeste plekken is het grondwater nog niet beïnvloed. In Hilversum-west zijn wel verhoogde gehaltes aangetroffen. Onderzocht wordt of deze verontreiniging bij een bekende verontreinigingsbron hoort of dat hier een nog onbekende grondwaterverontreiniging is aangeboord. Hieruit volgen de benodigde maatregelen. Eigenaren van grondwaterverontreinigingen kunnen hun aansprakelijkheid afkopen aan het Gebiedsgericht Grondwaterbeheer. De gemeente is zelf eigenaar (veroorzaker) van een aantal grondwaterverontreinigingen en is in een vergevorderde onderhandeling met het afkoopteam van de provincie (het bevoegd gezag) over de betreffende grondwaterverontreinigingen die afgekocht kunnen worden en de hoogte van afkoopbedragen. Beide partijen streven ernaar om hier in 2016 uit te komen. |
Indicatoren & kengetallen
I/K | Indicatoren/Kengetallen | Bron | Referentie waarde | Begroot 2015 (a) | Realisatie 2015 (b) | Verschil (b-a) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
I | Meldingen en klachten per 10.000 inwoners (referentie waarde: de waarde bij gemeenten van vergelijkbare grootte). | Benchmark Rioned | 110 | <40 | <40 | ||
K | Vervanging/renovatie (% buis/jaar) (referentiewaarde: waarde bij gemeenten van vergelijkbare grootte). | Benchmark Rioned | 0,7 | 1,4 | 0,9 | -0,5 | |
K | Aandeel gescheiden riolering (in %) van totaal vrij vervalstelsel (referentiewaarde: waarde bij gemeenten van vergelijkbare grootte). | Benchmark Rioned | 30 | 83 | 83 |
(I)ndicatoren en (K)engetallen; op indicatoren wordt gestuurd en er wordt over gerapporteerd. Kengetallen dienen als achtergrondinformatie
Vervanging/renovatie (% buis/jaar) (referentiewaarde: waarde bij gemeenten van vergelijkbare grootte). |
Dit verschil wordt veroorzaakt doordat het jaar van uitvoering niet synchroon loopt met het jaar waarin de vervangingswerken zijn aangevraagd. |
Aandeel gescheiden riolering (in %) van totaal vrij vervalstelsel (referentiewaarde: waarde bij gemeenten van vergelijkbare grootte). |
(I)ndicatoren en (K)engetallen; op indicatoren wordt gestuurd en er wordt over gerapporteerd. Kengetallen dienen als achtergrondinformatie |
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (negatief is voordeel)
Begroting na wijziging | Lasten | Baten | Saldo |
---|---|---|---|
Begroting na wijziging | 8.810 | -8.564 | 246 |
Realisatie | 8.837 | -8.634 | 203 |
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting) | 27 | -70 | -43 |
Verklaring verschillen
Lasten | Baten | Saldo | # | |
---|---|---|---|---|
mutatie egalisatievoorziening | 319 | 319 | 1 | |
kapitaallasten | -131 | -131 | 2 | |
onderhoud en beheer | -161 | -161 | 3 | |
lozingsrecht | -94 | -94 | 4 | |
overige verschillen | 24 | 24 | ||
Totaal verschil | 27 | -70 | -43 |
Toelichting:
- Het doel van deze voorziening is het beschikbaar houden van niet bestede financiële middelen voor het egaliseren van de tarieven rioolrecht in de komende jaren. De lasten en baten van de rioleringen vormen in de tijd gezien een gesloten box.
Daadwerkelijk is de exploitatie op de riolen ook flink onderschreden met 295.000, terwijl er meer oninbare debiteuren (44.000) zijn afgeboekt. Dit heeft geleid tot een extra storting in de voorziening, waar een onttrekking was begroot.
- De afschrijvings- en rentelasten (kapitaallasten) zijn gebaseerd op de investeringen tot 31 december 2014. Door vertraging in de uitvoering van de investeringen zijn de werkelijke kapitaallasten lager dan begroot.
- Op het onderhoud en beheer riolen en riool gemalen is minder uitgegeven dan begroot. Dit is een optelsom van de volgende posten:
- Voor het schoonmaken van de hemelwater riolen dient het riool tussen de vijvers droog te worden gelegd. Deze werkzaamheden waren ingepland voor november/december 2015. Doordat er geen droge periodes waren in november/december is dit werk uitgesteld tot in 2016.
- Het ledigen van kolken is opgenomen in een bestek. Er is een planning voor 7 jaar. De wijken (kolken) die in 2015 gereinigd werden, waren minder arbeidsintensief dan wijken die in 2016 gereinigd dienen te worden (Bosdrift, Taludweg, Kolhornseweg), waardoor er minder kosten zijn gemaakt in 2015.
- Op het onderhoud van de gemalen is minder uitgegeven, omdat er nauwelijks extreme regenval is geweest in 2015.
- De invoering van de BAG registratie leidt ook in 2015 tot een positief effect in de registratie van objecten (bijv. illegale objecten). Dit leidt tot registratie van meer wooneenheden en een toename van circa 500 objecten en dit resulteert in een opbrengst die ongeveer € 94.000 hoger ligt dan begroot
Beleidsdoelen binnen programma
Beleidsdoel 06.01
Leefbaarheid
Hilversum is een veilige en leefbare gemeente
Beleidsdoel 06.02
Milieubescherming
Gescheiden inzameling en verwerking huishoudelijk afval
Beleidsdoel 06.03
Milieubescherming
Schoon oppervlakte- en grondwater
Beleidsdoel 06.04
Natuur
Natuurbehoud en -beheer
Beleidsdoel 06.05
Begraven en cremeren
Voldoende capaciteit lijkbezorging