Portefeuillehouder
A. Klamer
Missie
De doelstelling van dit programma is om zoveel mogelijk inwoners in staat te stellen volwaardig mee te doen en bij te dragen aan de samenleving. Meedoen door het hebben van een baan, het kunnen voorzien in het eigen levensonderhoud of door op andere manieren maatschappelijk actief te zijn.
Voor sommige inwoners is volwaardig meedoen een vanzelfsprekendheid, voor anderen is dit een grotere opgave. De gemeente wil ook aan deze inwoners perspectief bieden op volwaardig meedoen. We gaan zoveel mogelijk uit van eigen kracht van mensen en bieden ondersteuning waar dat nodig is.
Context en achtergrond
Sociaal Domein
Samen met de programma's 3 (Onderwijs en Jeugdzaken) en 4 (Welzijn en Zorg) bestrijkt programma 2 (Sociale Zaken) het sociaal domein. Deze programma's hebben een gemeenschappelijke doelstelling: dat inwoners beter en/of langer mee blijven doen in de samenleving. Als iemand een beroep doet op ondersteuning door de gemeente, gaan we uit van de vraag van de inwoner. De gemeente hanteert het principe ‘één klant/huishouden, één plan, één regisseur’. Is er behoefte aan professionele ondersteuning, dan wordt deze - waar mogelijk - preventief ingezet.
De focus heeft in 2014 gelegen op het overnemen van de nieuwe taken en voorbereiden van wat móet: de transitie. In 2015 ligt de focus op de transformatie: de uitwerking van wat kán. Het gaat dan om hoe de gemeente de regie voert, hoe we zoveel mogelijk gebruik maken van innovaties, en op welke manier we het beste investeren in preventie en een goede wijkinfrastructuur. De transformatie betekent dat de gemeente sterk investeert in de relatie met inwoners.
Participatiewet
De Participatiewet betekent één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt; hij voegt de Wet werk en bijstand (WWB), Wet sociale werkvoorziening (WSW) en een deel van de Wajong samen. De Participatiewet treedt in werking op 1 januari 2015 en heeft betrekking op de participatie van inwoners uit de potentiële beroepsbevolking. Naast deze uitbreiding van de groep mensen die onder de Participatiewet vallen, zijn nog enkele andere wijzigingen in de wet aangebracht. Wijzigingen zijn onder meer de invoering van een zogenoemde kostendelersnorm (ter vervanging van de huishoudinkomenstoets die in 2012 is geïntroduceerd en ook in 2012 weer is ingetrokken), de uniformering van verplichtingen, waaronder de arbeids- en re-integratieplicht en de tegenprestatie voor de uitkering. De Participatiewet geeft gemeenten ten slotte meer mogelijkheden om maatwerk te leveren bij de toekenning van bijzondere bijstand.
Regionale samenwerking
In het sociaal domein wordt met de andere gemeenten in de regio kennis gedeeld en samengewerkt. Concreet richt deze samenwerking zich op de inkoop van individuele voorzieningen voor onze inwoners. Voor deze individuele voorzieningen geldt, dat het effectiever en efficiënter is om ze op grotere - regionale - schaal in te kopen en uit te voeren.
Toegang en regie
Om met ingang van 1 januari 2015 de nieuwe taken goed uit te kunnen voeren is gekozen voor één integrale toegang. In deze toegang, maar ook bij de inwoner thuis, wordt de hulpvraag van de inwoner verduidelijkt. Het kan gaan om een eenvoudige vraag of een meer complexe problematiek. Vervolgens wordt in een plan van aanpak bepaald wat de volgorde is van de aanpak van de problemen, wat de inwoner eventueel zelf nog kan doen en welke voorziening moet worden ingezet.
Financiële gevolgen
De gevolgen van de economische recessie zijn nog merkbaar. Het Centraal Planbureau constateert weliswaar een voorzichtig herstel van de economie, maar de ervaring leert dat de afname van het aantal bijstandsgerechtigden pas wat later optreedt. Bovendien wordt de doelgroep van de Participatiewet groter: mensen met arbeidsvermogen die voorheen een Wajong-uitkering of een Wsw-dienstverband zouden krijgen, vallen vanaf 1 januari 2015 onder de Participatiewet. In de budgetsystematiek van het Inkomensdeel WWB beweegt het landelijke macrobudget - naast nog een aantal andere factoren - mee met de groei of afname van het landelijk aantal bijstandsgerechtigden. Met ingang van 1 januari 2015 heeft het Rijk gekozen voor een nieuw model voor verdeling van dit macrobudget per gemeente. De effecten van dit nieuwe verdeelmodel zijn nog niet bekend. Om de herverdeeleffecten die gepaard gaan met de overgang naar het nieuwe model te verzachten, is besloten tot een overgangsregime voor de eerste drie jaren. (De eerste twee jaren is de berekening gebaseerd op 50% nieuw model en 50% uitgaven in het verleden. Het derde jaar is dit 75% nieuw model en 25% uitgaven in het verleden. Vanaf het vierde jaar wordt het budget geheel op basis van het nieuwe model berekend.)
Beleidsnota's
- Uitvoeringsnota Transitie Sociaal Domein, juni 2014
- De transformatie in het sociaal domein, oktober 2013
- ‘Meedoen naar Vermogen’, Beleidsplan Sociale Zaken 2012-2015, 2011
- Uitvoeringsplan bij ‘Meedoen naar Vermogen’ en Projectenboek, 2012
- Actieplan jeugdwerkloosheid, 2014
- Toeslagenverordening WWB, 2013
- Verordening langdurigheidstoeslag WWB, 2009
- Beleidsregels langdurigheidstoeslag, 2009
- Re-integratieverordening WWB, 2013
- Verordening tijdelijke regels aanscherping WWB, 2012
- Handhavingsverordening inkomensvoorzieningen, 2012
- Beleidsregels waarschuwing en verwijtbaarheid, 2014 (ingaande 01-01-2013)
- Maatregelenverordening WWB, 2013
- Maatregelenverordening Ioaw en Ioaz, 2013
- Beleidsregels terugvordering WWB, Ioaw en Ioaz, 2013
- Beleidsregels terugvordering levensonderhoud Bbz, 2011
- Verordening Inburgering (overgangsrecht), 2013
- Beleidsregels Inburgering, 2013
- Verordening Cliëntenparticipatie WWB, 2010
- Verordening Persoonsgebonden budget begeleid werken WSW gemeenschappelijke regeling Tomingroep, 2008
- Verordening cliëntenparticipatie WSW gemeenschappelijke regeling Tomingroep, 2008.
- Beleidsregels Schuldhulpverlening, 2012
- Beleidsnota Schuldhulpverlening aan (ex)-ondernemers, 2009
- Nota bijzondere bijstand, 2004, inclusief beleidsregels op onderwerp
- Beleidsregel vergoeding eigen bijdrage kinderopvang, 2013
- Beleid krediethypotheek en pandrecht bijstand 2008
Met ingang van 1 januari 2015 vinden krachtens de Participatiewet de volgende wijzigingen plaats:
- Re-integratieverordening: vervalt en wordt vervangen door Participatieverordening.
- Loonkostensubsidie: nieuwe verordening in het kader van de Participatiewet
- Tegenprestatie: nieuwe verordening in het kader van de Participatiewet.
- Toeslagenverordening: vervalt per 1 januari 2015
- Verordening Langdurigheidstoeslag: vervalt en wordt vervangen door de Verordening individuele inkomenstoeslag.
- Beleidsregel Individuele studietoeslag: nieuw in het kader van de Participatiewet.
De overige verordeningen wijzigen niet inhoudelijk, maar worden voor zover nodig aangepast aan de Participatiewet.
Subfuncties
- 610.1 Bijstand/financiële dienstverlening.
- 611.1 Sociale werkvoorziening.
- 614.1 Gemeentelijk minimabeleid.
- 614.4 Kwijtschelding belastingen.
- 621.1 Vreemdelingen.
- 623.2 Participatiebudget: Re-integratie.
- 623.3 Participatiebudget: Inburgering.