Bescherming cultuurhistorisch erfgoed

Hilversum heeft een breed scala aan bijzondere (jonge) architectuur. Wij willen de cultuurhistorische waarden onder meer behouden door bescherming van objecten, structuren en bijzondere elementen.

Op het gebied van de wettelijke verankering van bescherming en instandhouding is in 2014 de geactualiseerde Monumentenverordening Hilversum vastgesteld. Hiermee is de oude, uit 2001 daterende Monumentenverordening volgens de landelijke richtlijnen geactualiseerd. In de nieuwe verordening is volgens het landelijke model de zogenaamde voorbescherming opgenomen, waarmee sloop voorafgaand aan het aanwijzingsbesluit voorkomen kan worden.

Voor de eind 2014 / begin 2015 door de rijksoverheid aangewezen beschermde gezichten in Hilversum Zuid en Oost legt de gemeente een bestemmingsplan (tot wijziging van de bestemmingsplannen Bosdrift en Kamerlingh Onnesweg) ter vaststelling voor. Hierin worden de cultuurhistorische en ruimtelijke waarden van deze stadsgezichten geborgd in het wettelijk verplichte ruimtelijke ordeningsinstrument, het beschermende bestemmingsplan. Sinds 2012 moeten cultuurhistorische waarden, onder meer in het bestemmingsplan, worden geborgd, dat wil zeggen behouden en versterkt, zodat er bij nieuwe ontwikkelingen op kan worden voortgebouwd. Het doel is dit te effectueren in de nieuw op te stellen ruimtelijke instrumenten.

In 2015 wordt gewerkt aan meer verbinding tussen fysiek en immaterieel erfgoedbeleid, zodat Hilversum zich integraal kan profileren als een stad van erfgoed en vakmanschap. De presentatie van het erfgoed is momenteel belegd bij Museum Hilversum. Hoe het museum deze taak uitvoert zal geëvalueerd worden in 2015.

2015 is ook het jaar van de viering van het Dudokjubileum. In dit kader steunt de gemeente initiatieven uit de samenleving (vanuit het evenementenbudget), en stimuleert zij samenwerking en kwaliteit. Architectonische kwaliteit en het belang ervan voor Hilversum in het verleden wordt gerelateerd aan de actualiteit.

Voor de beschermde gezichten Zuid en Oost wordt de ‘Handleiding Instandhouding Beschermde Gezichten’ vastgesteld. Deze handleiding informeert en adviseert eigenaren en bewoners 'aan de voorkant' zo goed en concreet mogelijk. Aan de hand van richtlijnen en sneltoetscriteria wordt de vergunningenprocedure zo effectief mogelijk gemaakt.

Op het gebied van archeologie wordt het beleid voortgezet om de kennis die bijzondere onderzoeken en vondsten oplevert te verspreiden. Een deel van de archeologische collectie is opgenomen in het provinciale depot. Er zal meer aandacht zijn voor de relatie landschap en archeologie, bijvoorbeeld aan de hand van de vondst van de raatakkers op de Hoorneboegse Heide eind 2012 en het archeologisch onderzoek op Monnikenberg. Ook hier ligt een relatie met de Collectie Hilversum, die ook archeologische voorwerpen bevat.

In 2014 is in samenwerking met Landgoed Zonnestraal en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) begonnen aan het opstellen van het nominatiedossier voor de plaatsing van Landgoed Zonnestraal op de UNESCO Werelderfgoedlijst. In november 2014 is een dossier aan de RCE aangeboden ter voorbereiding op het nominatiedossier en de definitieve planning. Het bevorderen van de aanbieding van het dossier in 2015 en de plaatsing in 2016 gaat samen met de inspanningen om het sanatoriumensemble van Duiker verder te restaureren. Zie ook Programma 15, Ruimtelijke Ordening, Programma 9.01, Cultuur en Programma 8,   Toerisme.

Door middel van Monumentensubsidies wil de gemeente de duurzame instandhouding van gemeentelijke monumenten bevorderen. In de nota ‘Van zorg tot kans’ is bepaald, dat jaarlijks in het investeringsprogramma een uitvoeringsbedrag van € 227.000 wordt opgenomen, waarvan een bedrag van € 152.000 beschikbaar is voor toekenning van restauratiesubsidies aan eigenaren van gemeentelijke monumenten. Dit budget wordt ingezet voor kleinere en grotere instandhoudingswerkzaamheden die het normale onderhoud te boven gaan.

De overige € 75.000 is jaarlijks te besteden aan specifieke, grotere restauraties van gemeentelijke of Rijksmonumenten.

In 2014 is de bestaande monumentenlijst geëvalueerd. In 2015 zal de lijst worden aangevuld met nieuwe monumenten, zowel in als rond het centrumgebied, op basis van een inventarisatie door de beleidsmedewerkers monumentenzorg. Voor het opstellen van de redengevende omschrijving en de waardering is geen interne capaciteit beschikbaar. Hiervoor moet capaciteit van buiten de gemeente worden ingehuurd, waarvoor eenmalig een extra budget van €70.000 nodig is (Thema: Wonen, Centrum, Mediastad, Wijken en Regio).  

Verantwoording: toelichting op beleidsdoel

Museum Hilversum heeft in 2014 de focus verlegd naar mediakunst en (nieuws)fotografie. Het museum heeft geen bijzondere aandacht besteed aan de presentatie van erfgoed en de verbinding van materieel en immaterieel erfgoed. In 2015 is het Dudok Architectuur Centrum (DAC) nieuw leven ingeblazen. Het DAC heeft als opdracht Hilversums erfgoed en de stedenbouwkundige kwaliteit van de stad op de kaart te zetten.